به آخرین جمعه ماه نوامبر و روز بعد از شکرگزاری، بلک فرایدی می‌گویند. روزی که تمام فروشگاه‌های ایالت متحده از نیمه‌شب شروع به کار می‌کنند و محصولات خود را با تخفیف‌های زیادی به فروش می‌رسانند. از طرف دیگر مردم نیز جلوی مغازه‌ها صف می‌کشند و برای استفاده از تخفیف‌ها لحظه شماری می‌کنند. این حراج بزرگ درواقع شروع خرید سال نو به‌حساب می‌آید. خیلی از فروشگاه‌ها از ساعات اولیه بامداد و گاهی حتی از نیمه‌شب، درهای خود را به روی خریداران می‌گشایند و کالاهای خود را با تخفیف‌های ویژه به فروش می‌گذارند. این روز یکی از شلوغ ترین روزهای خرید در دنیا محسوب می‌شود.
جالب است بدانید به علت ازدحام، هجوم جمعیت، دعوا بر سر کالاهای تخفیف دار و حتی درگیری بر سر جای پارک، آمار تلفات جانی و صدمات دراین روز بسیار بالا است! به همین خاطر در جمعه سیاه تمام نیروها اعم از پلیس، اورژانس و آتش‌نشانی به حالت آماده باش به سر می‌برند تا در مواقع ضروری به یاری خریداران برسند!
اولین بار عبارت جمعه سیاه در سال ۱۸۶۹ به کار برده شد. روزی که به رسوایی طلا نیز مشهور است. سقوط قیمت طلا باعث وحشت در بازار بورس و اوراق بهادار آمریکا و درنتیجه باعث ضربه به اقتصاد آمریکا شد. پس از آن، از سال ۱۹۵۲ به بعد این روز بیش‌ترین ترافیک را در سطح شهر و بیش‌ترین مقدار خرید از سمت مردم را داشته است. ازدحام زیاد در این روز باعث به وجود آمدن هرج‌ومرج و شلوغی در شهر شد از این رو پلیس‌ها این روز را جمعه سیاه نامیدند. از طرف دیگر فروشنده‌ها از این روز بیش‌ترین استفاده را کردند و تمام آن روز سود خود را با رنگ مشکی (قانونی در حسابداری) مشخص کردند و آمارها نشان می‌داد که هیچ فروشنده ای در این روز ضرر نکرده است. به‌تدریج برای سود بیشتر و ایجاد رقابت بین فروشگاه‌ها تخفیف‌های زیادی روی محصولات گذاشته شد و به‌تدریج این جمعه سیاه، مفهوم و جنبه مثبتی برای مردم پیدا کرد.
درنهایت هم به روزی محبوب تبدیل شد که کالاها بیش‌ترین تخفیف‌ها را به خود می بینند و فروشندگان و خریداران هر دو سود می‌کنند و راضی هستند.
بلک فرایدی ۲۰۲۳ به تاریخ شمسی ۱۴۰۲ چه زمانی است؟
جمعه سیاه (Black Friday) بدون شک بزرگ‌ترین رویداد خرید سال است. امسال، تاریخ حراج جمعه سیاه 2023 در ایران و در تقویم سال 1402 برابر با جمعه 3 آذر است.
تاریخ حراج بلک فرایدی در آمریکا نیز دقیقا یک روز بعد از تاریخ جشن شکرگزاری و قبل از عید کریسمس است که شامل آخرین پنجشنبه ماه نوامبر 2023 می‌شود. این تاریخ در هر سال با سال قبل متفاوت است.
ساعت شروع آن هم معمولا از شب پنجشنبه شروع شده و تا شب جمعه ادامه دارد.
لازم به ذکر است در اولین دوشنبه بعد از حراج بلک فرایدی که به آن دوشنبه سایبری یا سایبر ماندی (Cyber Monday) گفته می‌شود، بیشتر خرده‌فروشان آنلاین مانند آمازون، ای بی، والمارت و غیره، تخفیفاتی تا 80 درصد برای محصولات خود در نظر می‌گیرند. جالب است بدانید برخی از فروشگاه‌ها مانند آمازون، در دو روز از سال یعنی بلک فرایدی و سایبر ماندی فروش ویژه دارند.
بنابراین، تاریخ‌های مهمی که باید در دفتر یادداشت خود بنویسید به شرح زیر هستند:
- جمعه سیاه در تاریخ 3 آذر 1402 است که برابر با 24 نوامبر 2023 می‌شود.
- دوشنبه سایبری در تاریخ 6 آذر 1402 است که برابر با 27 نوامبر 2023 می‌شود.
بلک فرایدی امروزی از کجا نشات می گیرد؟
شایع‌ترین داستان شنیده‌شده در مورد بلک فرایدی یا جمعه سیاهِ پس از روز شکرگزاری، به ماجرای خرده‌فروشان در آمریکا بازمی‌گردد. فروشگاه‌ها پس از یک سال ضرر و زیان، سرانجام در فردای روز شکرگزاری از سود فراوان خریدارانی که به دنبال اجناس تخفیف خورده هستند، بهره‌مند می‌شوند. در آن زمان شرکت‌های خرده‌فروشی ضررهای خود را با جوهر قرمز و سودهای خود را با جوهر مشکی ثبت می‌کردند. درنتیجه سیاه شدن دفتر خرده‌فروشان با جوهر مشکی نشان از سود سرشار آن‌ها در جمعه سیاه داشت.
امروزه نیز بسیاری از اقتصاددانان در سراسر جهان، روز بلک فرایدی را شاخصی برای سنجش وضعیت اقتصادی یک کشور می‌دانند. به‌طوری‌که افزایش خریدها در این روز، نشان از بهبود اوضاع اقتصادی مردم و کاهش خریدها حکایت از بحران اقتصادی و کم شدن توان خرید جامعه دارد.
